Robert Muller, profeet van de hoop

ROBERT MULLER:
PROFEET VAN DE HOOP

Door:
Henk bij de Weg

“Nadat ik met succes de Tweede Wereldoorlog overleefd heb en 37 jaar bij de Verenigde Naties heb gewerkt, geloof ik steeds meer in ideeën, dromen en plannen voor een betere wereld. Ik heb daarom drie plannen opgesteld: één om in 2010 de wereldvrede te bereiken, één om in 2020 een wereldregering tot stand te brengen en één om in 2050 het paradijs op aarde te krijgen.” Het klinkt misschien ongelooflijk en velen zullen, als ze dit lezen, hun schouders ophalen en denken met het zoveelste overspannen idee van een wereldvreemde idealist te maken te hebben. Robert Muller, degene die dit geschreven heeft, is echter een man met visie die in zijn tachtigjarige leven al vele overspannen verwachtingen verwerkelijkt heeft zien worden. Daarbij staat Muller wel degelijk met beide benen op de grond, is met alle groten der aarde omgegaan en heeft de op één na hoogste post in de Verenigde Naties bekleed, die van adjunct secretaris-generaal. Hij is dus een man die weet waarover hij spreekt en een man van de praktijk.

Inzet voor vrede

Robert Muller is uit de Elzas afkomstig, een grensgebied waar veel om gevochten is. Zijn grootouders wisselden vijf keer van nationaliteit zonder daarvoor te hoeven verhuizen. Familieleden vochten noodgedwongen aan verschillende zijden tegen elkaar. Zijn vader heeft zowel het Duitse als het Franse uniform gedragen. Zelf zat Muller tijdens de Tweede Wereldoorlog in het Franse verzet, maar had daar zulke pijnlijke ervaringen, dat hij vond dat het zo niet langer door kon gaan in de wereld. Hij besloot zich voor de vrede in te zetten. Muller studeerde rechten en economie en toen hem in 1948 de kans geboden werd om bij de nog jonge VN te gaan werken, greep hij die met beide handen aan. Geleidelijk klom hij in de organisatie omhoog tot hij door drie achtereenvolgende secretarissen-generaal gevraagd werd om directeur van hun bureau te worden. Ook elders in de VN heeft Muller leidinggevende functies bekleed.

VN-Universiteit

In 1985 verliet hij de organisatie, waarvan hij op dat moment adjunct secretaris-generaal was onder Perez de Cuellar. Robert Muller bleef echter actief. Hij verhuisde naar Costa Rica en werd daar kanselier van de VN Universiteit voor de Vrede, die hij mede had helpen oprichten. Hoewel hij inmiddels emeritus kanselier is, is Muller nog steeds een actief man. Hij is een veelgevraagd spreker op conferenties, heeft inmiddels 14 boeken geschreven en stuurt nog iedere dag zijn ideeën via zijn website de wereld in. Voor zijn werk en activiteiten heeft Muller inmiddels diverse belangrijke prijzen ontvangen, zoals de Unesco Prijs voor Vredeseducatie in 1989, de “Eleanor Roosevelt Man of Vision Award” in 1994 en de “World Citizenship Award” in 2002. Ook is Muller voorgedragen voor de Nobelprijs voor de Vrede.

Profeet van de Hoop

Robert Muller heeft zijn faam niet zo zeer te danken aan de formele functies die hij bekleed heeft, maar vooral aan zijn vermogen om andere mensen te inspireren en aan zijn visionaire ideeën, die vaak ook gerealiseerd bleken te worden. Hierom wordt hij wel de “profeet van de hoop” genoemd. Ook zag Muller in zijn omgeving veel ideeën verwerkelijkt worden, die aanvankelijk voor onmogelijk werden gehouden. In 1948, toen hij nog maar net bij de VN werkte, gaf een Britse afgevaardigde de organisatie niet meer dan vijf jaar. De oplossing van het dékolonisatieprobleem zou nog minstens 100 jaar vergen, dacht men. Het werden er veertig. Dergelijke opvattingen heersten er ook met betrekking tot de ontwapening, de apartheid, gelijke rechten voor vrouwen en voor inheemse volken en ten aanzien van de Koude Oorlog.
Al in het midden van de jaren zeventig vond Muller dat de millenniumwisseling van 2000 groots gevierd moest worden, maar niemand reageerde. Geleidelijk ontwikkelden echter steeds meer VN-organisaties plannen die juist in het jaar 2000 bereikt moesten worden, zoals op het gebied van voedsel, alfabetisering, industrie en werkgelegenheid, milieu en economische ontwikkeling. Dan, in 1997, wordt het idee van de millenniumviering weer opgepakt door Kofi Annan. Robert Mullers eigen bijdrage aan de viering zijn het formuleren van zijn “2000 Ideeën en Dromen voor een Betere Wereld”. Vanaf 11 juli 1994, exact 2000 dagen voor de komst van het jaar 2000, begon hij met het iedere dag publiceren van een idee voor een betere wereld. Voorbeelden hiervan zijn idee 10, waarin gehoopt werd dat in 2000 alle volksliederen in vreedzame bewoordingen herschreven zouden zijn, en idee 27, dat voorstelde van het jaar 1999 een jaar van vergeving te maken. Binnen 48 maanden had Muller overigens al 1900 ideeën voltooid, waarvan er intussen 81 geheel of gedeeltelijk vervuld waren. Ook na het jaar 2000 is Muller voortgegaan met het ontwikkelen van zijn ideeën.

Wereldonderwijs

Eén van de belangrijkste wensen van Robert Muller is het tot stand brengen van wereldonderwijs. Vanwege zijn inzet op dit gebied wordt hij ook wel de “vader van het wereldonderwijs” genoemd. Zijn betrokkenheid bij de oprichting van de VN Universiteit voor de Vrede is al genoemd. Hoe wereldonderwijs eruit zou moeten zien, ontwikkelde hij in de jaren zeventig in zijn “World Core Curriculum”. Hij stuurde het naar een belangrijke Amerikaanse onderwijscommissie, maar de enige reactie die hij ontving was dat het in ieder geval tijdens zijn leven nooit uitgevoerd zou kunnen worden. Nog voor het eind van het jaar werd Muller echter door iemand opgebeld met de vraag of ze haar school de “Robert Muller School” zou mogen noemen, omdat ze er het curriculum wilde toepassen. Inmiddels zijn er 34 scholen die volgens de principes van het World Core Curriculum werken.

Wereldvrede

Robert Muller heeft eens gezegd dat we geen oorlog dienen te voeren maar vrede moeten voeren. Ook benadrukte hij regelmatig dat geweldloosheid een van de fundamentele rechten van de mens is. Door zijn jarenlange activiteit en zijn ideeën op het gebied van de vrede en wereldonderwijs is hij zelf één van de belangrijkste vredesstrijders geworden. Vaak leken zijn ideeën utopisch, maar toch werden ze vroeg of laat weer opgepakt en bleken ze realiseerbaar. Waarom zou dit dan ook niet voor zijn Wereldvredesplan gelden?

Zie ook:

Robert Muller: WereldVredesplan
Robert Muller: Vredesuniversiteit op Internet

Enkele werken van Robert Muller:
Most of all they taught me happiness, Amare Media, Santa Barbara, CA
Het wereld kerncurriculum, Uitgeverij Synthese, Den Haag
De geboorte van een wereldbeschaving, Uitgeverij Synthese, Den Haag

Literatuur over Robert Muller:
Douglas Gillies, Prophet. The hatmaker’s son - The life of Robert Muller, East Beach Press, Santa Barbara, CA
Tijn Touber, “De gelukkigste man op aarde”, in: Ode, jan./feb. 2006, pp. 56-61

Meer informatie over Robert Muller kan men ook vinden op de volgende websites:

http://www.unol.org/rms Informatie over het wereld kerncurriculum en de Robert Muller scholen.

http://www.robertmuller.org Website met veel links, o.a. naar Mullers ideeën voor het jaar 2000.

http://www.goodmorningworld.org/peaceplan Website met het vredesplan van Muller voor 2010, een link naar het plan voor de wereldregering in 2020 en informatie over het plan voor een paradijs op aarde in 2050.

www.unol.org/rms/wcc.html Schematische weergave hoe Robert Muller zich het World Core Curriculum voorstelt.